Communicatie basisvaardigheden:
Om te beginnen zijn wij geen paarden. We spreken dus verschillende talen. Nu kan je je paard veel vertellen, maar zolang jullie dat niet doen in een gemeenschappelijke taal, zal het paard je niet begrijpen.
Belangrijk is dus zo’n gemeenschappelijke taal te ontwikkelen. Deze taal begint met het paard te leren wijken voor druk. Het is de manier om je paard te vertellen wat je met een bepaalde druk bedoelt. Later kan je de druk veranderen naar gebaren of klanken, maar nu gaan we ons bezig houden met de basis.
Leren wijken voor druk is niet zo ingewikkeld. Om nodeloos getyp uit te sparen ga ik enkel uitleggen hoe je het paard leert achteruit te gaan als je druk op het neusbeen zet. De technieken zijn principieel hetzelfde om voorwaarts, zijwaarts of achterwaarts aan te leren.
Het is op zichzelf redelijk eenvoudig. Je legt je hand om het neusbeen van je paard en vraagt met zeer lichte druk je paard achterwaarts. Je wacht tot je een reactie krijgt van je paard. Elke 30 tot 60 seconden zet je wat meer druk, tot je paard effectief een reactie geeft, hoe klein ook. Bij de minste reactie voer je de druk niet meer op, maar blijf je de druk vasthouden. Deze reactie doet het paard om te proberen een manier te vinden om van de druk af te komen. Het zijn vaak kleine bewegingen van het paard. Veel voorkomende bewegingen zijn:
– De neus wat naar voor steken.
– Het hoofd naar links en rechts bewegen.
– Het hoofd naar onder of boven bewegen.
– Een lichte beweging van het hoofd in de richting van zijn lichaam.
– Een verplaatsing van het lichaamsgewicht naar achter.
– Het optillen van een been (in samenhang met de gewichtsverplaatsing naar achter).
– Het zetten van een stap achteruit.
Op al deze bewegingen moet je reageren door de druk niet meer te vergroten. Je houdt echter de druk vast tot je 1 van de 4 laatste (of andere die hier niet bij staan, maar hetzelfde geïnterpreteerd worden) bewegingen waarneemt (waar je vaak heel goed voor moet opletten), die laten zien dat het paard achterwaarts denkt op dat moment. Op het moment dat je dat merkt, laat je onmiddellijk alle druk vallen en geef je het paard even rust. Daarna herhaal je het. Na je ziet dat het paard echt weet wat de druk betekent (dat komt tot uiting doordat hij snel reageert op de druk door de beweging te maken die hij daarvoor deed), ga je een stapje verder en beweeg je verder omlaag in het lijstje. De punten in het lijstje zijn op chronologische volgorde geplaatst, hoewel het kan zijn dat het paard 1 of meerdere punten in deze lijst over slaagt.
Je zet dus opnieuw druk (heel belangrijk is elke keer dat je terug druk begint te zetten, terug op het laagste niveau van druk te beginnen) en wacht tot hij de reactie geeft die hij altijd gaf om dan dezelfde druk gewoon te blijven behouden. Hij zal dan wat naar onder gaan in het lijstje en meer achterwaarts bewegen als daarvoor. Als je merkt dat hij meer achterwaarts beweegt beloon je hem weer door onmiddellijk alle druk te laten vallen. Zo bouw je op tot je paard effectief een stap achteruit zet. Dit klinkt misschien langdradig, maar dat duurt over het algemeen maar enkele minuten voordat het paard het eerste stapje heeft gezet. Binnen ongeveer een kwartiertje is het gemiddeld gezien mogelijk om het paard op lichte druk enkele meters achteruit te laten gaan. Dat is dan ook de bedoeling om de techniek te verfijnen totdat je met heel lichte druk het paard 10 meter of meer achterwaarts kan gaan. Vergeet niet regelmatig een pauze in te lassen dat het paard kan verwerken wat er gebeurd is en even tot rust kan komen. Het paard zal met momenten gaan staan ‘kauwen’. Dit laat zien dat hij dingen aan het verwerken is. Als de oefening op dat moment niet meer bezig is, is het goed om hem even te laten staan tot hij even niet meer gekauwd heeft. Het is dus een goed teken dat nooit mag afgestrafd worden. Houdt er ook rekening mee dat je je paard niet verveeld. Afhankelijk van leeftijd en mate van interesse moet je bepalen hoe vaak een rustpauze nodig is, hoelang de totale training met rustpauzes inclusief mag duren en wanneer je paard het beu is, stop dan gewoon na de oefening waar je mee bezig was en ga een paar uur later of de volgende dag verder waar je gebleven bent. Kortom, neem voldoende tijd.
Houdt bij alle stappenplannen zoals deze echter in gedachte dat alle paarden uniek zijn en dat een stappenplan niet voor elk paard hetzelfde is. Een globaal stappenplan als dit zal waarschijnlijk enkel wezenlijk verschillen per paard in tijden die genoemd worden, maar bij andere stappenplannen kan het zijn dat je bepaalde technieken voor jou paard moet weglaten of moet toevoegen. Communicatie is niet iets dat je kan aangaan met een stappenplan, maar het stappenplan kan je wel helpen bij het opbouwen van een basiscommunicatie met je paard. Denk eraan dat vaak een detail een groot verschil kan maken. Het stappenplan zal, als je nog niet veel met dergelijke methodes bent bezig geweest, je heel ver op weg helpen. Maar het zal niet de plaats innemen van het gevoel dat je na verloop van tijd pas zult ontwikkelen.
Als je ooit vragen hebt omtrent communicatie in het algemeen, het gevoel hebt dat er geen klik aanwezig is tussen jou en je paard of echt specifieke problemen hebt die je niet goed opgelost krijgt, neem dan zeker contact met me op, dan zoeken we samen naar een oplossing.
Nu is het natuurlijk de vraag hoe je een opgebouwde communicatie vanop de grond over brengt naar communicatie in het zadel. Hier komt later meer over.
Paardenproblemen 